Bir cütlük insanların şəxsi “WhatsApp” yazışmalarını qanunsuz olaraq izləyərək satmaqla məşğul olub və nəticədə məhkəmə qarşısına çıxarılıb.
Texnologiyanın sui-istifadəsi: Cütlüyün qanunsuz fəaliyyəti
Sumqayıt şəhər sakini, 2000-ci il təvəllüdlü M.Məcidov informasiya texnologiyaları sahəsində çalışıb və bir müddət əvvəl Qazax rayon sakini S.İbrahimova ilə qeyri-rəsmi ər-arvad münasibətində yaşamağa başlayıb. Onlar birlikdə “Instagram” sosial şəbəkəsində “Günay Ağayeva” adlı saxta səhifə yaradaraq, “WhatsApp” yazışmalarının izlənməsi və şifrələnmənin qırılması xidmətlərini təklif ediblər. Bu təkliflərə maraq göstərən vətəndaşlar, müəyyən şəxslərin “WhatsApp” yazışmalarını izləmək üçün onların mobil nömrələrini bu səhifəyə göndəriblər. Cütlük isə müəyyən məbləğ qarşılığında bu xidməti təqdim edib.
Şantaj və hədə-qorxu ilə tələb etmə: Cütlüyün cinayət əməlləri
Xidmət göstərdikləri bəzi şəxsləri daha sonra şantaj etməyə başlayan cütlük, onların şəxsi yazışmalarını izlədiklərini bildirərək, bu məlumatları ifşa edəcəkləri təhdidi ilə əlavə pul tələb ediblər. Bu yolla bir neçə vətəndaşdan 200, 400 və daha çox məbləğlərdə pul alıblar. Şantaja məruz qalan vətəndaşlar polisə müraciət edərək, cütlüyün qanunsuz fəaliyyətini ifşa ediblər.
Məhkəmə prosesi və cəza tədbirləri
Sumqayıt Ağır Cinayətlər Məhkəməsində keçirilən məhkəmə prosesində təqsirləndirilən şəxslər etdikləri əməlin cinayət olduğunu bilmədiklərini iddia ediblər. Lakin məhkəmə onların bu iddialarını qəbul etməyərək, hər iki şəxsə 5 il həbs cəzası verib. Ev dustaqlığında saxlanılan M.Məcidov aprelin 3-də məhkəmə zalında həbs edilib. S.İbrahimovanın cəzasının icrası isə onun öhdəliyindəki azyaşlı uşaqların yetkinlik yaşına çatmasına qədər təxirə salınıb.
Hüquqi aspektlər: Elektron yazışmaların məhkəmədə sübut kimi qəbul edilməsi
Bu hadisə elektron yazışmaların məhkəmədə sübut kimi təqdim edilməsi məsələsini gündəmə gətirir. Azərbaycan Respublikasının Mülki Prosessual Məcəlləsinin 76.3-cü maddəsinə əsasən, qanunu pozmaqla əldə edilmiş sübutlardan istifadə olunmasına yol verilmir. Lakin, tərəflərin birbaşa mübahisələrinə aid olan səs yazıları, video-qeydlər və yazışmalar məhkəməyə sübut kimi təqdim oluna bilər. Bu baxımdan, “WhatsApp” yazışmalarının məhkəmədə sübut kimi qəbul edilməsi mümkündür, lakin onların həqiqiliyinin təsdiqlənməsi vacibdir.
Kibertəhlükəsizlik və fərdi məlumatların qorunması
Bu hadisə, kibertəhlükəsizlik və fərdi məlumatların qorunmasının nə qədər vacib olduğunu bir daha göstərir. Vətəndaşlar şəxsi məlumatlarını paylaşarkən ehtiyatlı olmalı və naməlum mənbələrdən gələn xidmət təkliflərinə qarşı diqqətli davranmalıdırlar. Eyni zamanda, hüquq-mühafizə orqanları bu cür halların qarşısını almaq üçün müvafiq tədbirlər görməlidirlər.
Nəticə
Sumqayıtda baş verən bu hadisə, texnologiyanın qanunsuz istifadəsinin cəmiyyətə və fərdlərə vurduğu zərəri açıq şəkildə nümayiş etdirir. Hər bir kəs fərdi məlumatlarının təhlükəsizliyinə diqqət etməli və şübhəli hallarda dərhal hüquq-mühafizə orqanlarına müraciət etməlidir.