Heyrətamiz bir kəşf! Waymo robotaksilərinin təhlükəsizlik sistemi necə bir boşluqla qarşı-qarşıya qaldı?
Dünyaca məşhur tədqiqatçı bir toxunuşla Waymo-nun ekranlarını öz mesaj lövhəsinə çevirdi. Bu, texnologiyanın nə qədər həssas olduğunu bir daha göstərir.
San-Fransiskoda yaşayan və texnoloji tədqiqat sahəsində dünya miqyasında tanınan Ceyn Mançun Vonq, Waymo-nun mobil tətbiqində mövcud olmayan bir xüsusiyyəti üzə çıxardı. O, robotaksi xidmətinin Jaguar I-Pace avtomobillərinin üst displeyindəki yazıları istədiyi kimi dəyişdirərək, şəxsi məlumatlarını və hətta emojiləri belə nümayiş etdirdi. Bu, yalnız texnologiyadan baş çıxaran birinin edə biləcəyi bir iş kimi görünür.
Vonq bu barədə şənbə günü X sosial platformasında paylaşım edərək Waymo avtomobilinin üst ekranında öz adını və müxtəlif simvolları nümayiş etdirdiyini göstərən bir şəkil yayımladı. O yazırdı: “Waymo avtomobilimi “boş sətir”, “wongmjane” və emojilər kimi qeyri-adi yazılarla “hack” etdim. Xahiş edirəm, məni qadağan etməyin və ya bu funksiyanı bağlamayın, @waymo!”
Onun bu mesajı qısa müddətdə sosial mediada geniş müzakirə doğurdu və texnologiya dünyasında yeni bir təhlükəsizlik məsələsi olaraq gündəmə gəldi.
Texnologiyanın gözlənilməz zəifliyi
Waymo avtomobillərinin üst displeyi, əsasən, sərnişinlərin öz avtomobillərini asanlıqla tanıması və piyadalarla ünsiyyət qurması üçün nəzərdə tutulmuşdu. Lakin Vonqun iddiasına görə, Waymo mobil tətbiqində serverlər girişləri lazımi qaydada yoxlamadığından, o, sadəcə tətbiqin giriş sahələrində eksperiment edərək displeyi istədiyi şəkildə dəyişdirə bilmişdi. “Bu, avtomobili “root” etmək və ya “jailbreak” etmək kimi bir şey deyil. Mən sadəcə Car ID-nin qəbul edəcəyi parametrləri dəyişdim,” deyə Vonq qeyd etdi.
Waymo nümayəndəsi Sandy Karp isə bu məsələ ilə bağlı açıqlama verərək Vonqun qabaqcıl Android biliklərinə malik olduğunu və istifadəyə verilməmiş bir xüsusiyyəti aşkarladığını təsdiqlədi. Karp əlavə etdi ki, bu funksiya artıq məhdudlaşdırılıb və adi istifadəçilər üçün əlçatmazdır.
Waymo-nun təhlükəsizliyə yanaşması
Waymo-nun təhlükəsizlik sistemi texnologiyanın yüksək səviyyədə müdafiəsi ilə tanınsa da, bu kəşf onun hələ də gözlənilməz zəifliklərə malik olduğunu göstərir. Şirkət 2020-ci ildə avtomobillərinin üst displeyinə hərəkətli LED-lər əlavə edərək, avtomobilin günün istənilən vaxtında tanınmasını və piyadalarla ünsiyyətini asanlaşdırmaq məqsədini vurğulamışdı.
Lakin bu hadisə göstərir ki, texnologiya nə qədər inkişaf etsə də, yaradıcı fərdlərin bir neçə toxunuşu ilə dəyişdirilə bilər. Vonqun bu addımı ciddi təhlükə yaratmasa da, texnoloji dünyada təhlükəsizlik boşluqlarının real və mövcud olduğunu bir daha xatırladır.
Waymo tətbiqində belə bir xüsusiyyətin artıq bağlanması istifadəçilərin təhlükəsizliyini artırmaq məqsədini güdür. Ancaq bu cür hadisələr texnologiyanın həssaslığını və diqqətə ehtiyacını vurğulamaq üçün bir xəbərdarlıqdır.