Google-un uzun sınaqlardan sonra gözlənilən an gəlib çatdı: bu gün rəsmi şəkildə stabilləşmiş Android 16 yeniləməsi Pixel telefonları üçün yayılmağa başladı. Apple-ın WWDC tədbirində iOS 26-nı təqdim etməsinə cavab olaraq hazırlanan bu versiya istifadəçilərə “Live Updates” kimi interaktiv bildirişlər və daha güclü bir “Advanced Protection” rejimi təqdim edir. Lakin Material 3 Expressive dizayn dili hələ gəlməyib – dizaynda radikal dəyişikliklər bir az daha gözləməliyik.
Bir gün öncə Apple-ın iOS 26 təqdimindən sonra Android icması qorxu içində deyildi; əksinə, Google öz mikrobloku üzərində son əlavələri tamamlamaqla Pixel sahiblərini sevindirəcək yeni funksiyalarını ortaya qoydu. Birbaşa Android Developers hesabından atılan paylaşımda vurğulandı ki, yalnız Android 15-in sabit versiyasını istifadə edənlər və adi Android 16 beta-lar üzərində qalanlar bu OTA yeniləməsini problemsiz qəbul edəcəklər. Qeyd olunmasa da, Android 16-nın Material 3 Expressive yenilənməsi bir neçə ay sonra gələcək.
Google bugün rəsmi olaraq Pixel telefonlarına Android 16-nın stabil versiyasını OTA (hava üzərindən yeniləmə) yolu ilə yaymağa başladı. Yeniləmə xüsusilə aşağıdakı yenilikləri özündə birləşdirir:
Live Updates: Apple-ın “Live Activities” xüsusiyyətinə cavab olaraq yaradılan bu funksiya, tətbiqlərə bildirişləri real vaxt rejimində dinamik göstərməyə imkan verir. İstifadəçi çatdırılan yemək sifarişinin gəldiyi məkanın dəqiq mövqeyini, idman yarışmanın canlı nəticələrini birbaşa kilid ekranında izləyə bilər.
Advanced Protection: Gücləndirilmiş təhlükəsizlik rejimi bütün əsas qoruma seçimlərini vahid menyuda toplayır. Beləcə, parol meneceri, qorunan tətbiqlər və icazələr bir pəncərədən idarə olunur, təhlükəsizlik parametrlərinə malik sistematik yanaşma təmin edilir.
Battery Health: Batareyanın vəziyyəti və qocalma göstəriciləri ilə bağlı daha ətraflı statistik məlumat təqdim olunur. Bu, uzunmüddətli istifadədə cihaz performansını proqnozlaşdırmağı asanlaşdırır.
Google Wallet Qısayolları: Ödəniş kartlarına, sərnişin biletlərinə və digər rəqəmsal əşyalarınıza bir toxunuşla çatmaq mümkün olur.
Google eyni zamanda xəbərdarlıq edib ki, Android 16 QPR1 betasındakı istifadəçilər bu OTA yeniləməsini avtomatik almır. Onlar stabil versiyaya keçmək üçün betadan çıxmalı və cihazı əl ilə endirməlidirlər. Bu proses zamanında bütün şəxsi məlumatların silinməsi ilə nəticələnə bilər. Yalnız Android 15 sabit versiyası və adi Android 16 beta istifadəçiləri yeniləməni problemsiz qəbul edəcəklər.
Material 3 Expressive dizayn dili bu paketdə mövcud deyil; görünüşdə böyük yenilənmə bir neçə ay sonra təqdim olunacaq. Gələcəkdə isə Intrusion Logging (icazəsiz giriş qeydləri) və Inactivity Reboot (sistem donduqda avtomatik yenidən başlatma) kimi əlavə təhlükəsizlik modulları da işə düşəcək.
Android 16-nın yayımlanması, Google ilə Apple arasında mobil əməliyyat sistemi yarışında yeni mərhələnin başladığını göstərir. “Live Updates” funksiyası ilə Google, bildiriş təcrübəsini daha interaktiv və məlumatlandırıcı etməyi hədəfləyir. Bu, xüsusilə nəqliyyat, dost-tanışla əlaqə və idman tutkunları üçün dəyərli ola bilər. Lakin Apple-ın bənzər xüsusiyyəti “Live Activities” ilə müqayisədə hansı üstünlüklərə malik olduğu hələ tam aydın deyil – real dünya sınaqları və proqram tərtibatçılarının qoşulma sürəti bu məqamda əsas rol oynayacaq.
Advanced Protection menyusu Google-un təhlükəsizlik sahəsində vahid idarəetmə məntiqi qurmağa niyyətli olduğunu göstərir. Bununla, istifadəçi parametrlərinin parçalanmış menyularda itib-batmasına son qoyulur və bütün qorunma seçimləri bir yerdə toplandığı üçün pis niyyətli proqram və hücumları aşkarlamaq daha səmərəli ola bilər. Lakin əlavə vasitələrin istifadəyə verilməsi zamanı sistem yükü və enerji sərfi barədə əks-münasibətləri də nəzərə almaq lazımdır.
Apple-ın WWDC-də təqdim etdiyi Material-you dizayn yanaşması ilə müqayisədə, Google hələ estetik kompleks yenilənməyə başlamayıb. Bu baxımdan dizayn tərəfdən Android 16-nın yüngül modernləşməsi qıt görünə bilər. Amma Google-un planları gələcəkdə Material 3 Expressive-i yayımlamaqla bu boşluğu dolduracaq.
Əlavə təhlükəsizlik modullarının (Intrusion Logging, Inactivity Reboot) gələcəkdə aktivləşdirilməsi, korporativ və yüksək təhlükəsizlik tələb edən qurumlar üçün Android 16-nı daha cazibədar edəcək. Belə ki, məlumat sızmasının və ya cihazın qəzaya uğramasının qarşısını almaq üçün əlavə reaksiyalar sistemə daxili olaraq təyin ediləcək.
Gələcəkdə Pixel-lərin Android 16-nın sonrakı QPR (Quarterly Platform Release) yeniləmələri ilə necə inkişaf edəcəyi, həmçinin üçüncü tərəf istehsalçılarının bu versiyanı öz cihazlarına nə qədər tez köçürəcəyi, Google-un bazar payında önəmli rol oynayacaq.
Nəticə
Android 16 stabil buraxılışı, Google-un ekosistemindəki rəqabəti gücləndirərək, bildirişlərdən təhlükəsizlik siyasətinə qədər bir sıra yeniliklər təqdim edir. Canlı yenilənmələr və vahid təhlükəsizlik menyusu istifadəçi təcrübəsini sənaye standartlarına daha da yaxınlaşdırır. Material 3 Expressive dizayn yeniliyi bir az sonra gələcək, lakin bu versiya artıq Pixel sahiblərinə kifayət qədər yeni funksiya və təkmilləşdirmə gətirir. Gələcək yeniləmələr və proqnozlaşdırılan təhlükəsizlik modulları, Android 16-nın mobil əməliyyat sistemləri arasında rəqabətdəki mövqeyini daha da möhkəmləndirəcək.
