Esse yazmaq üçün GPT necə kömək edir və niyə bu vacibdir? Esse yazmaq üçün süni intellekt ötən illərdə təhsil, tədqiqat və peşəkar yazı proseslərini sürətləndirən, strukturlu məzmun yaradan və müəllifə məntiqi axın təmin edən güclü vasitəyə çevrilib.
Esse yazmaq üçün süni zəka çoxsaylı variantlarla (stil, tədqiqat, redaktə, referat yaratma və istinad formatlama) istifadəçiyə dəstək verir və yazma prosesini planlaşdırmadan son redaktəyə qədər asanlaşdırır. Bu məqalədə sizin üçün ən uyğun 15 esse yazmaq üçün GPT modelini təqdim edir, müqayisə edir və uyğun seçimə gəlməyiniz üçün praktik məsləhətlər veririk.
Esse yazmaq üçün süni intellekt məhz sizə ideya yaratmaq, plan hazırlamaq, arqumentləri yaxşı strukturlaşdırmaq və akademik qaydalara uyğun şəkildə yazınızı formalaşdırmaq üçün ən effektiv alətlərdən biridir. Esse yazmaq üçün süni zəka ilə doğru yanaşma seçsəniz, vaxtınıza qənaət edər, esselərin keyfiyyətini yüksəldər və etibarlı mənbələrə istinad etməyi asanlaşdırırsınız.
Esse yazmaq üçün GPT nədir və necə işləyir?

Esse yazmaq üçün GPT təbii dil işləmə əsasında inkişaf etdirilmiş generativ modellərin xüsusi məqsədlə tənzimlənmiş versiyalarına verilən ümumi addır. Esse yazmaq üçün süni intellekt modeli istifadəçinin göstərişlərinə əsaslanaraq strukturlu mətn yaradır, tədqiqat suallarını formalaşdırır və arqumentləri ardıcıllıqla təqdim edə bilir.
Məqalə yazmaq üçün süni zəka modelinin əsas işi istifadəçi girişi üzrə məzmunu genişləndirmək, yığcamlaşdırmaq və akademik üsluba çevirməkdir.
İstifadə nümunəsi: Müəllim üçün nümunə esse, tələbə üçün təklif olunan plan, tədqiqat mətni üçün xülasə və ya məntiqi dayaq tələb edən arqumentlər. Hər bir halda esse yazmaq üçün GPT tələbənin göstərişlərini alır, struktur təklif edir, mənbələrə istinad üçün notlar hazırlaya və müəllif üçün redaktə təklifləri verə bilər.
15 esse yazmaq üçün GPT aləti
Aşağıdakı cədvəldə esse yazmaq üçün 15 fərqli GPT-əsaslı həlli müqayisəli şəkildə təqdim edirik. Bu siyahı müxtəlif məqsəd və tələblərə uyğun seçilmişdir: akademik yazı, yaradıcı esse, strukturlaşdırma, istinad dəstəyi, dil öyrənmə və s. Hər satırda qısa təsvir, güclü tərəflər və ideal istifadəçi göstərilmişdir. Onlardan hər hansı birini tıklayaraq səhifəsinə daxil ola bilərsiniz.
| № | GPT adı | Əsas funksiyası | Güclü tərəfləri | İdeal istifadəçi | Dil dəstəyi | Sitat/istifadə dəstəyi | Qiymət səviyyəsi |
| 1 | GPT-Akademik Pro | Akademik esse və tədqiqat yazıları | Stil və strukturlama, APA/MLA şablonları | Universitet tələbələri, tədqiqatçılar | Çoxdilli | İstinad notları yaradır | Orta |
| 2 | GPT-EssayMaster | Ümumi esse yazma, tez hazırlanma | Sürətli xülasə, plan yaradır | Tələbələr, müəllimlər | Çoxdilli | Qismən | Aşağı-Orta |
| 3 | GPT-ArgumentBuilder | Argüment və məntiq quruluşu | Güclü arqument xəritəsi, məntiqi axın | Debatçılar, tədqiqatçılar | Çoxdilli | İstinad təklifləri | Orta |
| 4 | GPT-ResearchAssist | Mənbə tapma, xülasə | Mənbə tərtibatı, notlar | Tədqiqatçılar | İngilis əsaslı | Yaxşı (metadatalar) | Yüksək |
| 5 | GPT-StyleRefine | Üslub və ton optimallaşdırma | Redaktə və stil variantları | Yazı redaktorları, müəllimlər | Çoxdilli | Yox | Aşağı |
| 6 | GPT-LocalAZ | Azərbaycan dilinə optimallaşdırılmış | Yerli dil, terminlər, leksika | Azərbaycan tələbələri | Azərbaycan dili üstün | Qismən | Aşağı |
| 7 | GPT-CitationGuard | İstinad formatlama və yoxlama | DOI/URL yoxlama, istinad formatı | Akademik müəlliflər | Çoxdilli | Əla | Orta-Yüksək |
| 8 | GPT-Concise | Qısa xülasə və tezislər | Konspektləşdirmə, tezis yaratma | İmtahana hazırlaşanlar | Çoxdilli | Yox | Aşağı |
| 9 | GPT-CreativeInk | Yaradıcı esse və nümunələr | Metafora, narrativ quruluş | Ədəbiyyat tələbələri | Çoxdilli | Yox | Orta |
| 10 | GPT-PlagiarismWatch | Plagiat yoxlanışı inteqrə edilmiş | Mətn müqayisəsi, təkrar aşkarlanma | Universitetlər, redaktorlar | Çoxdilli | Dəstək yoxlama ilə | Orta-Yüksək |
| 11 | GPT-OutlineMaker | Plan və kontur yaradıcı | Bölmə-şablonları, alt-bölmələr | Tələbələr, müəllimlər | Çoxdilli | Yox | Aşağı |
| 12 | GPT-LanguageTutor | Dil və qrammatika təkmilləşdirilməsi | Qrammatika, lüğət təklifləri | Xarici dil öyrənənlər | Çoxdilli | Yox | Aşağı |
| 13 | GPT-RefinerPlus | Geniş redaktə və optimallaşdırma | Ton, uzunluq, səviyyə tənzimlənməsi | Peşəkar yazıçılar | Çoxdilli | Qismən | Orta |
| 14 | GPT-ExamReady | İmtahan üçün esse hazırlığı | Qiymətləndirmə kriteriyaları, nümunələr | İmtahana hazırlaşan tələbələr | Çoxdilli | Yox | Aşağı |
| 15 | GPT-EthicsGuard | Etika və intellektual dürüstlük məsləhətləri | İstiqlal, sitat qaydaları | Akademik rəhbərlər | Çoxdilli | Məsləhət verir | Orta |
Nə üçün esse yazmaq üçün GPT istifadə etməlisiniz?

Esse yazmaq üçün GPT istifadə etməyin bir neçə əsas üstünlüyü var. Birincisi, vaxt qənaəti yəni uzun tədqiqat prosesini sürətləndirir və ilkin mətnin hazırlanmasını avtomatlaşdırır. İkincisi, strukturlaşdırma yəni esse yazmaq üçün GPT yazının hissələrini, giriş, əsas hissə, arqument dəstəyi və yekun məntiqli ardıcıllıqla təşkil edir. Üçüncüsü, dil və stil yəni akademik, yaradıcı və jurnalistik tərzdə mətn yazmaq mümkündür.
Bundan başqa, esselərin tez-tez tələb etdiyi formatlama, istinad və əlavə elementlər (məsələn, giriş xülasəsi, arqument xəritəsi) üçün esse yazmaq üçün süni intellekt xüsusi şablonlar və yoxlanış siyahıları təqdim edə bilər. Bu, həm tələbələrə, həm də peşəkar redaktorlara yazının keyfiyyətini artırmaqda kömək edir.
Esse yazmaq üçün GPT seçərkən hansı meyarlara diqqət yetirmək lazımdır?
Esse yazmaq üçün GPT seçimi edərkən bir neçə əsas meyarı nəzərdən keçirmək vacibdir. Birincisi, dil və lokalizasiya dəstəyi: seçdiyiniz esse yazmaq üçün GPT Azərbaycan dili və ya sizin istifadə etdiyiniz dil üçün nə dərəcədə uyğunlaşdırılıb? İkincisi, istinad və mənbə göstərmə qabiliyyəti: modelin mənbələri necə qeyd etməsi və sitat formatını necə idarə etməsi önəmlidir.
Üçüncüsü, gizlilik və məlumat təhlükəsizliyinə baxın. Akademik işlər çox vaxt həssas məlumatlar və qeyri-nəşr tədqiqatları əhatə edir. Esse yazmaq üçün süni intellekt xidmətinin məlumatları necə saxladığını və paylaşmadığını yoxlayın. Dördüncüsü, qiymət və istifadə rahatlığı: abunə haqları, API xərcləri və istifadəçi interfeysinin sadəliyi seçimi təsir edir.
Esse yazmaq üçün GPT ilə necə effektiv işləmək olar?

Esse yazmaq üçün GPT ilə effektiv işləmək üçün əvvəlcə aydın göstəriş (prompt) hazırlamaq lazımdır. Müəyyən edin ki, mövzu, tələb olunan uzunluq, istinad formatı, əsas arqumentlər və hədəf auditoriya necə olacaq. Esse yazmaq üçün süni zəka daha yaxşı nəticə verir əgər siz konkret instrukiyalar, açar məqamlar və istinad siyahısı verirsiniz.
Növbəti addım ilkin xülasəni yaradıb sonra redaktə etməkdir. Esse yazmaq üçün GPT ilk versiyanı hazırladıqdan sonra siz mövzudakı boşluqları, məntiqi irəliləyişləri və istinad dəqiqliyini yoxlamalı, lazımdırsa modeldən əlavə dəqiqləşdirmə və ya tərz dəyişiklikləri tələb etməlisiniz.
Yuxarıdakı cədvəldə göstərilən modellərin hər biri “esse yazmaq üçün GPT” məqsədi ilə hazırlanmış variantlardır. Hər birinin güclü tərəflərini və ideal istifadəsini müəyyən edərkən öz tələblərinizi diqqətlə qiymətləndirin.
Hər bir GPT üçün qısa təsvir və istifadə tövsiyələri
Yuxarıdaki cədvəldə göstərilən hər bir esse yazmaq üçün GPT üçün qısa təsvir və konkret istifadə təklifləri veririk.
- GPT-Akademik Pro
GPT-Akademik Pro akademik tələblərə uyğun esse və tədqiqat yazıları üçün nəzərdə tutulub. Esse yazmaq üçün GPT bu versiyada giriş-tezislər, ədəbiyyat xülasəsi və istinad formatlarını avtomatik təklif edir. Bu model tələbənin verdiyi mənbələrdən istifadə edərək strukturlu, məntiqi esselər yarada bilir.
Bu esse yazmaq üçün süni intellekt versiyasının güclü tərəfi APA, MLA, Chicago və digər formatlarda istinadların formalaşdırılması və nəzərə çarpan akademik dildə yazma qabiliyyətidir. Tədqiqatçılar və ali təhsil tələbələri üçün ideal seçimdir.
- GPT-EssayMaster (Ümumi yazılar üçün)
GPT-EssayMaster gündəlik esse tapşırıqları üçün optimallaşdırılıb. Esse yazmaq üçün süni zəka bu modeldə sürətli plan və başlanğıc mətn hazırlamaq üçün mükəmməldir, həmçinin tələbənin göstərişlərinə görə müxtəlif tonlarda mətn yarada bilir.
İstifadəsi asandır və başlanğıc səviyyəsində olan istifadəçilər üçün yaxşı seçimdir. Esse yazmaq üçün GPT-nin bu versiyası qısa müddətdə mükəmməl ilkin layihə hazırlamağa kömək edir.
- GPT-ArgumentBuilder (Məntiq və arqument)
GPT-ArgumentBuilder məntiq, arqument və sübutların düzgün yerləşdirilməsi üçün ixtisaslaşıb. Esse yazmaq üçün GPT bu model vasitəsilə siz arqument xəritəsi, qarşı arqumentlərin təhlili və mövqenin müdafiəsi üçün struktur əldə edirsiniz.
Bu esse yazmaq üçün süni intellekt modeli debatlar, məqalələr və tənqidi esse yazıları üçün faydalıdır. Məntiqi ardıcıllıq və sübutların sıralanması onun əsas üstünlüklərindəndir.
- GPT-ResearchAssist (Mənbə və tədqiqat dəstəyi)
GPT-ResearchAssist tədqiqat materiallarını qruplaşdırmaq, xülasələmək və istifadə üçün hazır formata çevirmək üçün nəzərdə tutulub. Esse yazmaq üçün süni intellekt bu versiya mənbə notları və istinad təklifləri ilə tədqiqat prosesini asanlaşdırır.
Tədqiqatçılar və elmi mətn yazanlar üçün idealdır. Esse yazmaq üçün GPT-nin bu varianta əlavə olaraq metadataların idarəsi və istinadların təşkilinin yüksək səviyyədə olması daxildir.
- GPT-StyleRefine (Ton və stil)
GPT-StyleRefine əsas diqqəti mətndə ton və stilin optimallaşdırılmasına verir. Esse yazmaq üçün süni zəka bu model vasitəsilə mətninizi daha peşəkar, daha axıcı və oxunaqlı etmək üçün redaktə edir.
Əgər siz bir esse yaratmısınızsa və onun dilini yüksəltmək istəyirsinizsə, esse yazmaq üçün GPT-nin bu versiyası ən yaxşı seçimdir.
Esse yazmaq üçün GPT ilə addım-addım iş prosesi:
- Mövzunu və tələbləri müəyyən edin: Esse yazmaq üçün GPT-dən ən yaxşı nəticə əldə etmək üçün mövzu, tələb olunan uzunluq, istinad formatı və auditoriyanı dəqiq göstərin. Bu, modelin sizin gözləntilərinizə uyğun mətn yaratmasını təmin edəcək.
- Kontur və plan yaradın: İlk olaraq esse yazmaq üçün GPT-dən kontur və hissələr üçün başlıqlar istəyin. Kontur sizin üçün yazının skeletini təşkil edəcək və əsas arqumentləri yerləşdirməyə imkan verəcək.
- İlk variant yaradın: Esse yazmaq üçün süni intellekt kontura əsaslanaraq ilkin mətn versiyası yaradar. Bu versiyada əsas fikirlər, nümunələr və ilkin istinad notları ola bilər. Faydalı təcrübə ilkin versiyanı insan gözü ilə nəzərdən keçirib əlavə suallar verərək modeldən təkmilləşdirmə tələb etməkdir.
- Redaktə və istinad yoxlaması: Esse yazmaq üçün GPT-nin təqdim etdiyi mətni mütləq redaktə edin, faktiki mənbələri yoxlayın və plagiat yoxlaması aparın. Bu mərhələ akademik dürüstlük və məzmunun dəqiqliyi üçün vacibdir.
Esse yazmaq üçün GPT istifadə edərkən nələrə diqqət etməliyik?

Esse yazmaq üçün süni zəka istifadə edərkən intellektual dürüstlük və müəllif hüquqları qaydalarını unutmamaq lazımdır. Esse yazmaq üçün GPT tərəfindən yaradılan mətnlərdə istifadə edilən mənbələri düzgün göstərmək və müəlliflik iddiası ilə bağlı şəffaf olmaq vacibdir. Bir çox akademik müəssisə GPT və digər AI alətlərinin istifadəsinə dair xüsusi qaydalar tətbiq edir bu qaydalara riayət etmək tələb olunur.
Həmçinin, esse yazmaq üçün süni intellekt tərəfindən təqdim edilən faktlar və məlumatlar üçün əlavə yoxlama aparmaq mütləqdir. Modelin verdiyi istinadlar bəzən tam dəqiq olmaya bilər; buna görə də mənbələri əl ilə yoxlamaq və istinadların mövcudluğunu təsdiqləmək lazımdır.
Esse yazmaq üçün GPT ilə daha yaxşı nəticə almaq üçün prompt nümunələri
Aşağıdakı prompt nümunələri esse yazmaq üçün GPT ilə işləyərkən daha konkret və faydalı nəticələr verəcək:
- “Mövzu: ‘İqlim dəyişikliyi və yerli təsirləri’. 800-1000 sözlük akademik esse yaz, girişdə tezisi aydın şəkildə qoy, 3 əsas arqument və hər arqumentə 2 sübut əlavəsi et, APA stilində iki nümunə istinad göstər.” Bu tip prompt esse yazmaq üçün GPT-nin tələb olunan struktur və istinad formatına uyğun mətn hazırlamasına kömək edir.
- “Xahiş edirəm mənim üçün esse yazmaq üçün süni zəka olaraq qısa plan ver: giriş, 4 əsas bənd, hər bənd üçün 2-3 cümlə əsas ideya və yekun üçün 3 cümlə tövsiyə.” Bu prompt daha çox plan yönümlüdür və tez hazırlanacaq kontur üçün uyğundur.
Bu nümunələr sizə esse yazmaq üçün GPT-dən maksimum fayda əldə etməkdə kömək edəcək, aydın, ölçülü və tələblərə uyğun promptlar daha keyfiyyətli nəticə yaradır.
Esse yazmaq üçün GPT ilə 5 dəqiqədə plan yaratma

Aşağıdakı qısa praktiki nümunə bir mövzu üzrə esse yazmaq üçün GPT-dən necə sürətli plan almağı göstərir:
Mövzu: “Təhsil texnologiyalarının inkişafı və tələbənin rolunun dəyişməsi”. Prompt: “Esse yazmaq üçün GPT olaraq 600-800 sözlük esse üçün plan hazırlayın. Girişdə bir tezis, 3 əsas bənd, hər bənd üçün qısa arqument, yekunda tövsiyə.”
Esse yazmaq üçün GPT belə bir plan təklif edəcək: giriş, tezis (təhsil texnologiyaları tələbənin aktivliyini artırır), 1-ci bənd fərdi öyrənmə imkanları, 2-ci bənd müəllim rolunun dəyişməsi, 3-cü bənd qiymətləndirmə və etik məsələlər, yekun tövsiyələr və gələcək perspektiv. Siz bu planı əsas götürərək tez bir zamanda əsas mətn yarada bilərsiniz.
Hansı esse yazmaq üçün GPT-i seçməlisiniz?
Sizin üçün ən uyğun esse yazmaq üçün GPT seçimi məqsədlərinizdən və prioritetlərinizdən asılıdır. Əgər əsasən akademik yazılar yazırsınızsa, GPT-Akademik Pro və GPT-CitationGuard sizi daha çox qane edəcək. Əgər yaradıcı esse və yazı üslubu önəmlidirsə, GPT-CreativeInk və GPT-StyleRefine daha yaxşı seçim ola bilər. Əgər Azərbaycan dilində yüksək keyfiyyət istəyirsinizsə, GPT-LocalAZ prioritet olmalıdır.
Qarışıq tələbləriniz varsa, iki və ya üç modelin kombinasiyasından istifadə edin: məsələn, ilkin mətn üçün GPT-EssayMaster, sonra stil və redaktə üçün GPT-StyleRefine, və isteğe bağlı olaraq istinad yoxlaması üçün GPT-CitationGuard. Bu yanaşma esselərin həm məzmun, həm də texniki tələblərə cavab verməsini təmin edəcək.
Nəticə
Esse yazmaq üçün GPT alətləri düzgün istifadə edilərkən güclü yardımçı ola bilər. Əsas prinsiplər:
- Aydın prompt verin: mövzu, auditoriya, uzunluq, format.
- Kontur yaradın və ona əsaslanın.
- Təqdim olunan istinadları hər zaman yoxlayın.
- Akademik etik qaydalara riayət edin və AI istifadəsini deklarasiya edin.
- Bir neçə modelin güclü tərəflərini birləşdirin.
Bu məqalə əsasında siz artıq 15 fərqli esse yazmaq üçün GPT variantını müqayisə edə və öz ehtiyacınıza uyğun düzgün seçim edə bilərsiniz. Esse yazmaq üçün süni intellekt-i sistematik istifadə edərək vaxtınıza qənaət edəcək və yazılarınızın keyfiyyətini yüksəldəcəksiniz.
Tez-tez verilən suallar (FAQ)
Esse yazmaq üçün GPT nədir və onu necə istifadə etməliyəm?
Esse yazmaq üçün GPT təbii dil modellərinə əsaslanan və esse yaratmağa yönəldilmiş alətlər toplusudur. Əvvəlcə mövzunu və formatı dəqiq göstərin, sonra kontur istəyin, ilk variantı yaradın və son olaraq mənbələri və plagiat yoxlamasını həyata keçirin.
Esse yazmaq üçün süni intellekt istifadə etmək akademik baxımdan qəbul edilirmi?
Esse yazmaq üçün GPT istifadə qaydaları universitetdən-universitetə dəyişir. Bir çox təhsil müəssisəsi AI-dən istifadəni deklarasiya etməyi tələb edir. Hər zaman institutunuzun qaydalarını yoxlayın və müəllimə istifadə etdiyinizi bildirin.
Esse yazmaq üçün GPT səhv məlumat verə bilərmi?
Bəli. Esse yazmaq üçün GPT faktiki məlumatlarda səhvlər edə və ya istinadları səhv göstərə bilər. Buna görə modelin təqdim etdiyi məlumatları və istinadları əl ilə yoxlamaq vacibdir.
Esse yazmaq üçün GPT Azərbaycan dilində yaxşı işləyirmi?
Bəzi esse yazmaq üçün GPT modelləri Azərbaycan dilini dəstəkləyir, lakin dəqiqlik və stil səviyyəsi modellərin optimallaşdırılmasına görə dəyişir. Azərbaycan dilinə uyğun tənzimlənmiş modellər daha yaxşı nəticə verir.
Esse yazmaq üçün süni intellekt plagiarizmə yol aça bilərmi?
Modellər birbaşa plagiat törətməsə də, onlar mənbələrdən götürülmüş ifadələri yenidən təşkil edə bilər. Həmişə orijinallığı yoxlamaq və mənbələri qeyd etmək lazımdır.











