Texnologiya dünyasında böyük dəyişikliklər bəzən kiçik və əhəmiyyətsiz görünən xəbərlərin arxasında gizlənir. Google-un son elan etdiyi məlumat da məhz belə bir hadisəni işıqlandırır: Şirkət məlumat mərkəzlərində serverləri üçün ehtiyat enerji təmin etmək məqsədilə 100 milyon litium-ion batareyası quraşdırıb.
Bu xəbər tək başına dünyanı sarsıdacaq bir yenilik kimi görünməsə də, əslində qlobal miqyasda böyüyən və yeni iqtisadiyyatın əsaslarını formalaşdıran bir trendi üzə çıxarır. Batareyalar artıq hər yerdədir və elektrikli nəqliyyat vasitələrinin inkişafı üçün aparılan texnoloji yarış, onların daha ucuz və daha səmərəli olmasını təmin edərək, genişmiqyaslı iqtisadi dəyişiklərə yol açır.
Litium-İonun Səssiz İnqilabı: Google Necə Qazanır?
İllər əvvəl Google-un məlumat mərkəzlərində server rəfləri qurğuşun-turşu batareyaları ilə təmin olunurdu. Bu klassik enerji saxlama üsulu sabit olsa da, ağır, yer tutan və yetərincə səmərəsiz idi. Lakin indi texnologiyanın irəliləməsi ilə Google həmin sistemləri litium-ion batareyaları ilə əvəzləyib və nəticələr heyrətamizdir.
Şirkətin açıqlamalarına görə, yeni batareyalar əvvəlkilərlə müqayisədə iki dəfə çox enerji saxlaya bilir və eyni zamanda yarıbayarı az yer tutur. Bu isə Google-un ehtiyat batareyalarının sayını dörd dəfə azaltmasına imkan verib. Məlumat mərkəzlərində yer çox dəyərlidir – çünki bu sahə əsas gəlir mənbəyi olan serverlər üçün istifadə edilir. JLL adlı inkişaf şirkətinin məlumatına əsasən, yeni bir məlumat mərkəzinin hər kvadrat fut sahəsinin yaradılması minimum 125 dollar tələb edir. Bu kontekstdə Google-un batareyalarla yerə qənaət etməsi böyük iqtisadi səmərəlilik yaradır.
Batareyalar Sadəcə Google-u Dəyişdirmir: Daha Geniş Təsirlər
Bu texnoloji transformasiya təkcə Google-un məlumat mərkəzləri ilə məhdudlaşmır. Batareyalar artıq bir çox sahədə inqilabi dəyişikliklərə səbəb olur.
- Ev sahibləri günəş enerjisini saxlamaq və elektrik kəsintisi zamanı istifadə etmək üçün çox kilovatlıq batareyalar quraşdırır.
- Düşərgə həvəskarları səs-küylü və zərərli generatorları portativ batareyalarla əvəz edir.
- Startaplar tibb sahəsində quru buzun yerini litium batareyalarla təmin edilən soyutma sistemləri ilə əvəz edərək, temperatur nəzarətini dəqiq və izlənilə bilən hala gətirir.
Google-un 2015-ci ildən bəri 100 milyon litium-ion hüceyrəsi quraşdırması sizi heyrətləndirirmi? Ola bilər. Amma kontekstdə baxdıqda, bu rəqəm, məsələn, yalnız Panasonic-in Nevada zavodundan 2015-ci ildən bəri 10 milyard hüceyrə göndərməsi ilə müqayisədə nisbətən kiçik görünə bilər. Lakin əsas məsələ yalnız rəqəmlər deyil.
Google-un nisbətən kiçik görünən addımı, əslində, batareyaların iqtisadiyyatın gözlənilməz sahələrində belə necə mühüm dəyişikliklərə səbəb ola biləcəyini göstərir. Artıq enerji saxlama texnologiyası yalnız elektrik avtomobilləri və ya kiçik elektronik cihazlarla məhdudlaşmır. O, hər gün daha çox sektora nüfuz edərək, texnologiya və iqtisadiyyatın əsas prinsiplərini yenidən formalaşdırır. Google-un bu səssiz inqilabı, gələcəyin enerji sistemlərinin necə görünəcəyinə dair bizə kiçik, lakin əhəmiyyətli ipucları verir.
